De kracht van de jeugd: jongeren betrekken bij de energietransitie
Energiek Moerdijk gelooft erin dat een duurzame toekomst alleen mogelijk is door de betrokkenheid van alle bewoners, ongeacht hun leeftijd. In deze blog willen we laten zien hoe belangrijk het is om jongeren te betrekken bij de energietransitie en hoe zij een sleutelrol kunnen spelen in het creëren van een groenere toekomst voor Moerdijk. Het doel is om de jongeren actief te betrekken in de reguliere participatieprocessen van gemeenten en regio’s.
Op dit moment worden ook in Moerdijk belangrijke keuzes gemaakt over de energietransitie: hoe snel, welke energiebronnen, welke productielocaties, onder welke voorwaarden. De keuzes die nu gemaakt worden hebben effect op de toekomst van de jongeren. De jongeren willen we graag betrekken bij de lokale en wijkgerichte activiteiten in de gemeente Moerdijk. Er is de komende jaren nog heel wat werk te verzetten. De stem en bijdragen van jongeren mogen daarbij absoluut niet ontbreken. Het gaat om hun toekomst. Energiek Moerdijk wil graag werk maken van jongerenparticipatie door ze op te zoeken waar ze zijn, op een manier die bij hen past. Ook willen we andere organisaties zoals MeerMoerdijk, de scholen en de (sport)verenigingen inspireren met ideëen om jongeren te betrekken. De volgende stappen kunnen dienen ter inspiratie voor iedereen die met dit traject aan de slag wil.
Stap 1 – Jongeren aanspreken en interesse wekken
Steeds meer jongeren hebben interesse in duurzaamheid en weten er ook veel van af. Maar ze zoeken niet actief naar informatie over klimaatbeleid en de energietransitie in hun gemeente of regio. De gebruikelijke communicatiekanalen werken meestal niet voor deze generatie: ze lezen geen lokale krantjes of algemene participatieflyers. Zelfs als je ze bereikt, zijn maar weinig jongeren enthousiast om naar ‘saaie’ bewoners- of raadsavonden te gaan.
Je moet dus iets anders proberen: jongeren benaderen op de plekken waar ze zijn en op een manier die bij hen past! Alleen met een slimme communicatiestrategie en kennis van lokale netwerken kun je meer jongeren motiveren om actief mee te doen.
Tip 1: maak gebruik van social media
Als je in korte tijd zoveel mogelijk jongeren wilt bereiken, zijn sociale media onmisbaar. Met gerichte advertenties op Instagram, Youtube, TikTok en Snapchat zorg je ervoor dat veel jongeren in jouw omgeving jouw actie zien op hun tijdlijn. Maar let op: jongeren zijn altijd online en krijgen veel informatie te verwerken. Je bereikt de gewenste resultaten alleen met een grondige aanpak die aansluit bij wat jongeren willen.
Tip 2: Communiceer op hun manier
Hoe je communiceert is ook heel belangrijk. Niets werkt ontmoedigender voor jongeren dan een lange, saaie uitnodigingsbrief voor een bijeenkomst. Het is belangrijk om hun taal te spreken. Dus houd het kort, bondig, vrolijk, gemakkelijk te lezen en spreek ze aan met "je". Het gebruik van ‘straattaal’ kan ook werken, maar vraag vooral aan jongeren zelf of het aanspreekt. Met dit soort dingen kun je namelijk ook de plank misslaan. Maak de communicatie beeldend en gebruik emoticons in je berichten.
Tip 3: Maak het laagdrempelig
Als je reëel nadenkt zul je wel weten: maar weinig jongeren zullen meteen enthousiast zijn om volledig deel te nemen aan een ingewikkeld participatieproces in de gemeente of om een eigen platform op te zetten. Ze zijn daarin niet anders dan andere doelgroepen. De sleutel tot verleiding ligt niet alleen in aantrekkelijke promotiematerialen, maar ook in wat je van jongeren vraagt. Het moet duidelijk en behapbaar zijn.
Stap 2 – Kies de juiste aanpak
Als het gelukt is om de aandacht van jongeren te krijgen kun je een activiteit gaan organiseren. Maar traditionele werkvormen, zoals een informatiebijeenkomst in een raadszaal, spreken jongeren niet aan. Wat werkt wel?
Tip 1 - Houd de activiteiten klein en aantrekkelijk
Een hele avond stilzitten en luisteren is iets waar de jeugd niet op zit te wachten. Om zowel online als offline activiteiten meer diepgang te geven, zijn er een aantal zaken aan te raden. Kies een enthousiaste gespreksleider, bij voorkeur iemand van hun eigen leeftijd. Iemand die de sfeer erin houdt. Sluit aan bij hun leefwereld. Maak de energietransitie interessant voor jongeren door aandacht te besteden aan zaken die hen aanspreken. Begin de activiteit met een ijsbreker om de spanning weg te nemen en elkaar te leren kennen. Of sta toe dat ze een vriend of vriendin meenemen om de drempel om deel te nemen te verlagen. Let er wel op dat jongeren niet overspoeld worden met informatie.
Tip 2 – Kies een vernieuwende aanpak
Organiseer je een online bijeenkomst? Maak dan gebruik van coole online tools om meningen op te halen (bijvoorbeeld Swipocratie, We Energy Game, Mentimeter, Kahoot, Padlet of Miro). Organiseer je een fysieke bijeenkomst? Kies dan een inspirerende locatie die creativiteit stimuleert. Ga bijvoorbeeld voor interactieve workshops waarbij jongeren in een bepaalde tijd hun frisse blik kunnen werpen op een actueel vraagstuk.
Tip 3 – Neem jongeren serieus
Bedank de deelnemers voor hun actieve inbreng en geef ze iets terug voor hun inzet, zoals een cadeaubon, pizza, certificaat of een aanbeveling voor hun CV. Bedenk van tevoren wat je met de input van jongeren gaat doen en geef na de sessie eerlijke feedback daarover.
Geef jongeren de gelegenheid om hun verhaal te vertellen. Veel gemeenten hebben jongeren uitgenodigd voor stuurgroepen, raads- of commissievergaderingen. Dit kan soms grote impact hebben, zoals in de gemeente Soest. Hier is dankzij dit initiatief unaniem een motie aangenomen om jongeren altijd te betrekken bij toekomstig klimaatbeleid!
Stap 3: Maak de aanpak structureel
Als je jongeren hebt bereikt en een succesvolle activiteit hebt georganiseerd, is de derde stap: jongeren structureel betrekken. Dat is een uitdaging, maar er zijn verschillende kansen om jongeren een blijvende rol te geven in de energietransitie.
Door jongeren bewust te maken, hen te betrekken bij de besluitvorming, inspirerende rolmodellen te tonen en samenwerking te bevorderen, kan een groter aantal jongeren worden bereikt en gemotiveerd om actief deel te nemen aan de energietransitie. Het is cruciaal dat steeds meer jongeren een stem krijgen en hen wordt laten zien dat zij een belangrijke rol spelen in het vormgeven van een duurzame toekomst.